2010 yılında çıkan yangında büyük hasar gören Haydarpaşa Tren Garı’nın restorasyon çalışmaları tamamlanmak üzere. Büyük bir titizlikle yürütülen restorasyon çalışmalarının detayları ?
Osmanlı Padişahı II. Abdülhamit’in emriyle 1906 yılında yapımına başlanan ve 19 Ağustos 1908’de hizmete açılan Haydarpaşa Garı, 2010 yılında çıkan yangın nedeniyle ağır hasar gördü.
2016 yılında başlatılan onarım çalışmaları sırasında büyük hasar gören Kadıköy rıhtımında yer alan Haydarpaşa Tren Garı’nın çatı katı ve bekleme salonu tamamlandı. İstasyonun dış cepheleri ve müştemilatında çalışmalar devam ediyor.
114 yıllık Tren Garı, yapıldığı günden bu yana pek çok talihsiz olaya maruz kaldı. İstasyon, Alman mimarlar tarafından kum temel üzerine ahşap kazıklarla inşa edildi.
Birinci Dünya Savaşı ve Milli Mücadele yıllarında mühimmat deposu olarak kullanılan istasyon, 6 Eylül 1917’de sabote edildi ve mühimmat deposu patlatıldı.
1933 yılında Haydarpaşa Garı aslına uygun olarak yeniden inşa edildi. 1976 yılında kapsamlı bir onarım geçiren istasyonun bazı bölümleri, 1979 yılında meydana gelen akaryakıt yüklü tanker kazasında hasar gördü.
Tarihinin en kapsamlı onarımından geçen istasyon için Restoratör-Mimar Şüheda Korkmaz, bu süreç hakkında bilgi verdi.
Korkmaz, istasyonun onarımının detaylı ve titizlikle tamamlandığını, iç ve dış dekorasyon, mekanik ve elektrik altyapı işlerinin yanı sıra aydınlatma düzenlemelerinin de yapıldığını belirtti. Dış cephede de savunma ve temizlik çalışmaları yapıldığını, özel ocaktan alınan Lefke taşının kullanıldığını belirtti.
Korkmaz, istasyondaki vitrayların her birinin ustalar tarafından aslına uygun olarak restore edildiğini, çıkan yangında çatının büyük hasar gördüğünü hatırlattı.
“Çatı katı tamamen elden geçirildi. Çatı ahşapları yenilendi. Ahşap çatı kaplaması koruyucu ve yangın geciktirici uygulama ile korunmuştur. Çelik çatı makasları perçin ve cıvatalarla orijinal numuneye uygun olarak yapılmıştır. Çatı kaplamaları orijinal formuna uygun olarak ahşap üzeri kayrak taşlarla tamamlanmıştır. Çatı katı taş onarımları ve çatı katı dış cephe konservasyon çalışmaları yapıldı. “Kulelerin onarımı yapıldı.”
Korkmaz, onarım sırasında 1970 yılında çekilen Cafer Bey filmindeki Haydarpaşa Garı sahnesinden de yararlandıklarını belirtti.
“1970 yılında çekilen ve yönetmenliğini Feyzi Tuna’nın yaptığı ‘Cafer Bey’ filminin bir sahnesinde salonun zemininin aslında fayans döşeme olduğunu gördük. Bunun üzerine kurul kararı doğrultusunda traverten kaplama kaldırılarak yerine orijinal döşeme yapıldı. “Çatı katında kullandığımız kayrak taşları da İspanya’dan özel olarak getirildi.”
Mimar Fatmanur Harmancı, ahşap çatı onarımında yangını geciktirici ve ahşabı koruyan “daldırma” yöntemini kullandıklarını, elektrik ve mekanik sistemlerde özel önlemler aldıklarını belirtti. Harmancı, tarihi istasyonun asıl amacına hizmet etmesi için 2.500 metrekarelik alanda devam eden onarım çalışmalarının titizlikle devam ettiğini belirtti.
Harmancı, yangında hasar gören istasyonun çatısındaki saatle ilgili şunları söyledi: “Büyük saat başta olmak üzere istasyondaki tüm saatler orijinal haline getirilerek çalışmaya başlandı.” açıklamayı yaptı.
